Üstün GÜRTUNA
Kendiniz hakkında kısaca bilgi verir misiniz, Üstün Gürtuna kimdir?
19 Mayıs 1943 tarihinde Çanakkale’de doğdum. 1967 yılında İ.T.Ü. Edebiyat Fakültesi tarih bölümünü, 1970 yılında İ.T.Ü. İnşaat Fakültesi inşaat bölümünü, aynı yıl İstanbul Belediyesi Konservatuarı Türk Müziği bölümünü, 1979 yılında İ.Ü. Pedagoji bölümünü aynı yıl İ.Ü. Yüksek İslam Enstitüsü mezunuyum. 41 yıl İ.T.Ü. ‘de öğretim görevlisi olarak çalıştıktan sonra emekli olup F.S.M. Vakıf Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesine giyim-tasarım eğitmeni olarak atandım.
Halk danslarına nasıl başladınız?
Halk danslarına 8 yaşında ilkokul öğretmenim sayesinde başladım. Köy Enstitüsü mezunu olan ilkokul öğretmenimden tüm mesleklerimi öğrendim. Daha sonra çeşitli kurum ve kuruluşlarda dansçılık, müzisyenlik ve eğitmenlik yaptım. 61 yıllık dans hayatımda 212 yurtdışı festival ve yarışmalarına katıldım ve ülkemiz adına birincilikler ve çeşitli dereceler kazandım.
Bütün hayatınızı halk dansları üzerine geçirmenizin ana sebebi nedir ?
8 yaşından itibaren hayatımın her anını halk dansları ile iç içe geçirdim. Bunun tek sebebi halk danslarına ve kültürümüze olan tutkum ve aşkımdır. Bu öylesine bir aşk ki insan bedenine girdiğinde kolay kolay bırakmıyor.
Siz bizim ustamız olduğunuz gibi size de bu işi sevdiren ustalarınız vardır elbette. Onlardan neler öğrendiniz?
Burada sizin aracılığınız ile halk danslarını bana öğreten ve sevdiren, sizlerin beni usta olarak değerlendirmesine bir şekilde vesile olan ustalarımın isimlerini hatırlayabildiğim kadarı ile anmak istiyorum. Sayın Halil Oğultürk ve Halil Bedii Yönetken hocalarımdan halk dansları ve halk müziği adına çok şey öğrendim. Ayrıca Van yöresi eğitmenim Kazım Aydilek, Gaziantep yöresi eğitmenim Oktay Güzelbey ve Bitlis yöresi eğitmenim Adli Ayter’in de üzerimde emekleri çok fazladır. Bu vesile ile tüm eğitmenlerime Allah’tan rahmet diliyorum.
Sizce halk dansları ülkemizde hakettiği değeri görüyor mu?
Ülkemizde halk danslarına verilen değer aslında hiçte azımsanmayacak noktalarda. Fakat daha fazla üzerinde durulması, daha fazla sahip çıkılması gerektiğini düşünüyorum. Ayrıca halk danslarını yöresel boyutta tam anlamı ile hakkını veren gruplar olduğu gibi maalesef dejenere eden ve ticari kaygılarla bu camiada yer alan grupların da olduğunu görüyorum maalesef. Bunların önüne geçmenin yolu da hakkını veren gruplara destek olmak olacaktır diye düşünüyorum.
Türkiye sınırları içinde olduğu kadar uluslararası dans festivali olan hemen hemen bütün ülkelerde de tanınıyorsunuz. Sizce yurt dışında Türk halk danslarına bakış nasıl. Bu konuda yapılması gerektiğini düşündüğünüz şeyler var mıdır?
Uluslararası boyutta halk danslarımız çok ilgi görüyor ve çok değer veriliyor. Türk halk dansları ile katıldığımız hemen hemen tüm yarışmalarda ( Zakopane – POLONYA-, Dijon – FRANSA -, Galati – ROMANYA -, Llangolen – U.K. -, Midelsburg –U.K. -, Gorizza – İTALYA -vb. )birincilikler elde etmiş olan gruplarımız var. Uluslararası boyutta beğeni ve değer görmemizin yanında tek eleştirilen noktamız kostümlerimizin dejenere edilmesidir. Bu eleştirilerin cevabı ise alan araştırılması yapılması ve uluslararası festivale katılan gruplarımızın değerlendirilmesi olacaktır.
Son olarak Kalkedon Dans için düşüncelerinizi bizimle paylaşır mısınız?
Dünya tarihine bir göz atacak olursanız eski Grek medeniyetinde İon’ların birçok işe imza attıklarını görürsünüz. Bunlardan birisi de ticari amaçla kurulmuş Akdeniz, Ege, Marmara ve Karadeniz’de kurdukları koloni şehirleridir. Bzantion’da yaşayanlar Asya sahillerine bakıp “Bunların gözleri kör herhalde ” deyip bugün yaşadığımız Kadıköy’e körler ülkesi anlamında ‘’Kalkedon‘’ demişlerdir. Bugün o körler ülkesi dedikleri Kadıköy’de sağlam temellere dayanan, alt yapıları çok sağlam gençlerden kurulu “Kalkedon Dans” doğuyor. Daha ilk izlenimlerim bu gurubun sadece İstanbul ya da ülkemiz sınırları içinde değil, dünya festivallerinde de kendinden çok söz ettirecek bir oluşuma doğru gittikleridir.
Dileğim halk oyunlarına yürekten sevdalı, bedeni yapısı, ayakları dansa yatkın, çok iyi müzik kulağına haiz gençlerin bu çatı altında hiç bir art düşünceye kapılmadan toplanmasıdır. Eminim bu oluşuma katılanlar büyük haz duyacak, seyredenlere ise parmak ısırtacaksınız.
61 yıldır kendini halk oyunlarına adamış, bu uğraşıdan çok büyük haz alan bir ağabeyiniz olarak sizlere tavsiyem; çok deneyimli hocaların bulunduğu bu güzide guruba katılın. İnanın siz de birbirinden güzel halk oyunlarımızı icra ederken büyük zevk alacak, büyük haz duyacaksınız. Hepinizi parlayan gözlerinizden sevgiyle öpüyorum.
Bu röportaj ve de özellikle Kalkedon Dans hakkındaki güzel sözleriniz ve yorumlarınız için çok teşekkür ediyoruz. Sağlıklı, mutlu, dans ve müzik dolu günler diliyoruz.